Przepisy Kodeksu postepowania cywilnego dla roszczeń o alimenty przewidują właściwość przemienną. Oznacza to, że powództwo o alimenty można wytoczyć przed Sądem Rejonowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dziecka (w myśl art. 32 k.p.c.) lub według właściwości ogólnej, tj. przed Sądem Rejonowym właściwym dla pozwanego, czyli rodzica. W sprawie o alimenty właściwy jest zawsze Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich i bez znaczenia jest tu wysokość alimentów dochodzonych na dziecko. Nie można zapomnieć również o sytuacji, gdy alimentów dochodzi się w postępowaniu o rozwód. Wówczas Sądem właściwym będzie Sąd Okręgowy orzekający rozwód pomiędzy małżonkami.

Powodem w sprawie o alimenty jest zawsze dziecko. W sytuacji, w której dziecko jest niepełnoletnie, w jego imieniu działa drugi z rodziców, natomiast alimenty zawsze zasądzane są na dziecko.

Wysokość alimentów jest zależna od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości majątkowych i zarobkowych rodzica, który te alimenty ma płacić. Możliwości majątkowe i zarobkowe są zdecydowanie szerszym pojęciem, aniżeli faktycznie otrzymywane przez rodzica wynagrodzenie. Oznacza, to że Sąd może zasądzić wyższe alimenty niż byłyby uzasadnione wysokością aktualnych zarobków, jeżeli uzna, że zobowiązany byłby w stanie osiągać wyższe dochody, przy uwzględnieniu jego predyspozycji, wykształcenia oraz doświadczenia.

Do sprawy o alimenty trzeba złożyć akt urodzenia dziecka oraz dokumenty potwierdzające wysokość kosztów utrzymania dziecka, tj. faktury za media, za czynsz, potwierdzenia przelewów, faktury lub umowy dotyczące edukacji dzieci (np. za przedszkole, czy zajęcia dodatkowe), faktury dotyczące wyżywienia dziecka, zakupu odzieży, obuwia, zabawek, czy materiałów edukacyjnych dla dziecka. Jeśli dziecko choruje, to trzeba dołączyć faktury za zakup leków, sprzętu rehabilitacyjnego, czy faktury za wizyty u lekarza. Do sprawy o alimenty najlepiej złożyć faktury imienne, a nie paragony, ponieważ zgodnie z orzecznictwem nie stanowią one wystarczającego dowodu w postępowaniu o alimenty. Z doświadczenia jednak wiadomo, że część Sądów respektuje paragony, zwłaszcza te dotyczące wyżywienia, czy środków czystości, jeśli przedstawione za ich pomocą koszty są rozsądne.

Kwestia paragonów w sprawie o alimenty jest dość skomplikowana. Najlepszymi dowodami w sprawie o alimenty są faktury imienne, umowy oraz potwierdzenia przelewów i co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Z paragonami jest ten problem, że nie są zindywidualizowane w zakresie osoby kupującego. To powoduje, że ich wartość dowodowa jest w zasadzie niewielka. Są natomiast Sądy, które te paragony respektują, zwłaszcza, jeśli nie jest ich dużo, a dochodzone kwoty nie są wygórowane i za ich wysokością przemawia tzw. doświadczenie życiowe (np. w zakresie kwoty wyżywienia dziecka).

Tak, osobiste starania o wychowanie dziecka mogą wpływać na wysokość świadczenia alimentacyjnego. Rodzic, który codziennie opiekuje się dzieckiem, wozi je do szkoły, odrabia zadania czy jeździ do lekarza jest bardziej zaangażowany w wychowanie dziecka, aniżeli drugi z rodziców. W takiej sytuacji Sąd, który ustali wysokość alimentów na dziecko może rozdzielić je pomiędzy rodzicami w innej proporcji niż 50:50. Oczywiście nie można generalizować, ponieważ niejednokrotnie zdarza się tak, że rodzic, który nie mieszka na co dzień z dzieckiem jest bardzo zaangażowany w jego wychowanie, np. pomaga w lekcjach, chodzi na wywiadówki czy odwozi na dodatkowe zajęcia, spotyka się z dzieckiem również w tygodniu, czasem nawet z noclegiem, zapewnia mu opiekę gdy jest chore. W takiej sytuacji Sąd zapewne ten obowiązek podzieli na pół. Każda sytuacja jest jednak inna i wymaga indywidualnego podejścia.

Przepisy Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego nie precyzują górnej granicy wieku, do której należy płacić alimenty na dziecko. Sam fakt uzyskania przez dziecko pełnoletności nie oznacza, że rodzic ma prawo przestać płacić alimenty na dziecko. Kryterium przesądzającym o tym, czy pełnoletnie dziecko może dalej otrzymywać alimenty od rodzica jest możliwość samodzielnego utrzymania się przez nie. Rodzic zatem ma obowiązek płacić alimenty do tego momentu. Przykładowo w przypadku, gdy dziecko jest niepełnosprawne może okazać się, że obowiązek ten nigdy nie ustanie.

Otrzymywanie na dziecko świadczenia 500+ nie wpływa na obowiązek alimentacyjny rodzica zobowiązanego do ich płacenia.

Przepisy nie przewidują górnej granicy wysokości świadczeń alimentacyjnych na dziecko. Wysokość alimentów, która zostanie orzeczona przez Sąd jest determinowana z jednej strony usprawiedliwionymi potrzebami dziecka, a z drugiej możliwościami finansowymi rodzica, który ma płacić alimenty. Przy bardzo dużych zarobkach alimenty mogą wynosić nawet i kilka tysięcy miesięcznie, natomiast zwykle w takich przypadkach ustalane są one dobrowolnie.

Nie można wskazać abstrakcyjnie wysokości alimentów jaka zostanie zasądzona na dziecko. Przepisy Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego nie przewidują też alimentów maksymalnych. Ostateczną wysokość alimentów wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby dziecka, a z drugiej możliwości majątkowe i zarobkowe rodzica, które nie oznaczają faktycznie osiąganych przez rodzica dochodów.

Koszty utrzymania dziecka należy podzielić na kilka kategorii. Przede wszystkim są to koszty związane z utrzymaniem gospodarstwa domowego, tj. czynsz, koszt ogrzewania, wody, Internetu czy prądu.

Kolejną kategorią są koszty związane indywidualnie z osobą dziecka, tj. koszt wyżywienia dziecka, koszt zakupu ubrań czy obuwia, koszty związane z edukacją dziecka (np. zajęcia dodatkowe, czesne za szkołę, czy przedszkole), koszty związane z opieką medyczną i zakupem leków, koszty zakupu środków czystości i kosmetyków dla dziecka, koszt zakupu zabawek czy materiałów papierniczych i edukacyjnych dla dziecka.

Kolejną kategorią są koszty pojawiające się raz na jakiś czas, zwykle raz do roku i są to takie koszty jak koszt ubezpieczenia dziecka, wakacji, ferii, komitetu szkolnego i składek klasowych, zakupu podręczników do szkoły i niezbędnych przyborów.

Rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów na dziecko, które nie ma możliwości samodzielnego utrzymania się. Obowiązek ten nie ustaje, gdy dziecko osiągnie pełnoletność, ponieważ w znakomitej większości przypadków dziecko kontynuuje jeszcze naukę i nie ma możliwości podjęcia pracy w pełnym wymiarze, który umożliwił by jemu samodzielne utrzymanie się. Dopiero jeśli dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać wówczas można mówić o ustaniu obowiązku alimentacyjnego. Jednocześnie, zdarzają się sytuacje, w których dziecko, które pomimo tego, że kontynuuje naukę, będzie w stanie zaspokoić swoje potrzeby, ponieważ ma majątek, z którego osiąga korzyści (np. odziedziczyło lub otrzymało w darowiźnie mieszkanie).

Wydatki na ferie i wakacje dziecka wlicza się, co do zasady do alimentów. Wszystko zależy od tego, jaka jest umowa pomiędzy rodzicami. Jeśli rodzice ustalili, że każde z nich zapewnia odpoczynek dziecku we własnym zakresie, wówczas wakacje te nie muszą zostać wliczone. Jeśli natomiast nie ma takich ustaleń, szacunkowy koszt wakacji czy ferii powinien zostać doliczony do finalnej wysokości alimentów. Koszt wakacji wlicza się również, gdy dziecko jest starsze i atrakcyjną formą wypoczynku będzie dla niego wypoczynek bez rodziców (kolonie, obozy). Wówczas koszt takich wyjazdów zostaje wliczony do świadczenia alimentacyjnego.

Co do zasady alimenty przedawniają się z upływem 3 lat.

Celem alimentów jest zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka. Dochodzenie alimentów za okres wsteczny jest możliwe, jeśli z tego okresu pozostały jakieś niezaspokojone potrzeby dziecka.

Komornik, jeśli przedmiotem egzekucji są alimenty, może zabrać pracownikowi maksymalnie 60% wynagrodzenia.

Wynagrodzenie adwokata w sprawie o alimenty zawsze jest uzgadniane indywidualnie z Klientem na podstawie stopnia skomplikowania sprawy. Tym samym nie jest możliwe wskazanie wynagrodzenia za prowadzenie sprawy bez dokonania jej wcześniejszej analizy.

Powszechnie przyjmuje się, że sprawy o alimenty nie należą do zbyt skomplikowanych. Nic bardziej mylnego. Nawet w sprawach z pozoru błahych jest dużo aspektów, na które zwróci uwagę jedynie doświadczony pełnomocnik. Co więcej, adwokat jest w stanie doradzić co zrobić, aby przygotować się do takiej sprawy jeszcze przed złożeniem pozwu do Sądu.

Wynagrodzenie Kancelarii Adwokackiej za przygotowanie pozwu o roszczenia alimentacyjne zawsze jest ustalane bezpośrednio z Klientem. Na wysokość tego wynagrodzenia wpływa stopień skomplikowania sprawy oraz czas poświęcony do jego przygotowania. Krótko mówiąc, przygotowanie pozwu o alimenty na jedno dziecko będzie tańsze, aniżeli na dwoje lub troje.

Podwyższenia alimentów można dochodzić w przypadku jeśli zmieniły się okoliczności, na podstawie których zostały orzeczone wcześniejsze alimenty. Zwykle dotyczy to sytuacji, gdy wzrosły koszty utrzymania dziecka, np. ma więcej zajęć dodatkowych niż w czasie, kiedy zostały zasądzone alimenty, uprawniony do alimentów podjął edukację w szkole prywatnej i ponosi z tego tytułu koszty czesnego, czy też podjął naukę w innym mieście i ponosi koszty związane z wynajęciem mieszkania. Usprawiedliwione potrzeby dziecka mogą wzrosnąć również w związku z pogorszeniem jego stanu zdrowia i konieczności podjęcia przez nie dodatkowego leczenia. Na koszty takie składa się np. koszt wizyt lekarskich, zabiegów, sprzętu medycznego oraz leków. Podwyższenie alimentów może nastąpić również w sytuacji, w której zmieniły się możliwości zarobkowe zobowiązanego, np. w sytuacji, gdy zobowiązany rodzic zmienił pracę na lepiej płatną lub dostał awans. Trzeba jednak pamiętać, że koszty utrzymania dziecka rosną również wraz z wiekiem dziecka oraz w związku z inflacją.

Zasadą jest, że alimenty na dziecko należy płacić do momentu, aż dziecko będzie w stanie samodzielnie się utrzymać. Jeśli dziecko kontynuuje naukę na studiach, to alimenty na dziecko studiujące przysługują mu do chwili złożenia przez nie egzaminu dyplomowego. Trzeba zaznaczyć, że nie ma większego znaczenia, czy dziecko studiuje dziennie, czy wieczorowo, jeśli ze względu na ilość i godziny zajęć oraz ilość nauki dziecko nie jest w stanie podjąć pracy. Większość studentów studiów zaocznych ma szansę podjąć pracę chociaż na część etatu, a podjęcie pracy i osiąganie z tego tytułu zarobków wpływa na wysokość świadczeń alimentacyjnych i może powodować ich zmniejszenie.