Mediacje są alternatywnym sposobem rozwiązywania sporu i można z nich skorzystać również w sprawach rozwodowych. Ponieważ ugodowe rozwiązanie sporu zawsze przynosi pewne korzyści warto rozważyć zastosowanie tego sposobu także w sprawach rozwodowych jeszcze przed ewentualnym złożeniem pozwu o rozwód.
Spis treści
Czym jest mediacja w sprawach rodzinnych?
Mediacje są możliwe m.in. w sprawach rodzinnych także w sprawach rozwodowych. Głównym ich celem jest ugodowe zakończenie sprawy i dojście stron do porozumienia we wszelkich łączących je kwestiach, które stały się sporne. Co do zasady, mediacja jest możliwa w sprawach, w których prawo dopuszcza zawarcie ugody jest, więc dopuszczalna także w sprawach rozwodowych i o ile nie ma prawnej możliwości uzyskania rozwodu poprzez ugodę stron (inaczej mówiąc małżonkowie nie mogą się „dogadać”, że od dziś są rozwiedzeni) o tyle ugoda może dotyczyć wszelkich kwestii pobocznych związanych z rozwodem takich jak np. podział majątku czy sposób opieki na wspólnymi małoletnimi dziećmi. Co szczególnie ważne, mediacje są dobrowolne oraz poufne a uczestniczący w nich mediator powinien odznaczać się neutralnością i bezstronnością.
Jak wygląda przebieg mediacji przed rozwodem?
Mówiąc prosto, mediacje są niczym innym niż rozmową stron, która ma doprowadzić do uregulowania kwestii, które stały się sporne i wymagają wypracowania konsensusu. Zwykle mediacje ograniczają się do kilku spotkań niemniej, zależy to oczywiście od tego jak szybko małżonkom uda się osiągnąć porozumienie, na co z kolei wpływ ma wiele czynników. Co ważne, jeśli małżonkom uda się osiągnąć wspólne stanowisko dotyczące np. podziału majątku jeszcze przed złożeniem pozwu o rozwód to sąd rozpoznający sprawę orzeknie zgodnie z tym stanowiskiem.
Kto prowadzi mediację?
Mediacje w sprawach rozwodowych odbywają się przy udziale bezstronnego i neutralnego mediatora, którego zadanie polega na pomocy w znalezieniu przez małżonków rozwiązania sporu. Mediator jest odpowiednio wykwalifikowaną osobą wpisaną na listę stałych mediatorów dla obszaru właściwości odpowiedniego Sądu Okręgowego.
Ile trwa proces mediacyjny?
To ile trwa proces mediacyjny jest bardzo indywidualną kwestią, która jest zależna od wielu czynników. Mediacje, w tym mediacje w sprawach rozwodowych, polegają na prowadzonej przez mediatora rozmowie stron, która ma doprowadzić do ustalenia rozwiązania sporu możliwego do zaakceptowania przez obu małżonków. Zwykle osiągnięcie konsensusu jest możliwe już na drugim spotkaniu niemniej, ta kwestia zależna jest m.in. od skonfliktowania stron, zakresu spraw, co do których ma być osiągnięte porozumienie oraz dobrej woli małżonków.
Kiedy warto rozważyć mediację zamiast od razu iść do sądu?
Mediacje w sprawach rozwodowych warto brać pod uwagę zawsze. Ponieważ mediacje charakteryzują się dobrowolnością strony muszą wyrazić chęć wzięcia w nich udziału. Należy stwierdzić, że zwykle bywa tak, że uczestnictwo w mediacjach niesie ze sobą więcej korzyści niż szkód i znacznie przyczynia się do skrócenia całego postępowania. Mediacje warto wziąć pod uwagę zwłaszcza wtedy, gdy małżonkowie mają wiele spraw związanych z rozwodem, które wymagają uregulowania i chcieliby to zrobić w sposób jak najmniej uciążliwy ale sami nie mogą dojść do porozumienia wtedy dobrym pomysłem będzie skorzystanie z pomocy mediatora. Głównym zadaniem mediatora jest właśnie wspomożenie małżonków w wypracowaniu porozumienia. Mediacje warto wziąć pod uwagę także wtedy gdy rozwodzący się małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci i chcieliby ze względu na nie zachować poprawne stosunki i nie generować dodatkowych napięć.
Zalety mediacji w sprawie rozwodowej
Jedną z głównych zalet mediacji w sprawach rozwodowych jest niewątpliwie skrócenie całego postępowania, ale także uniknięcie zaognienia powstałego miedzy małżonkami konfliktu. Nie można także zapominać, że sprawy rozwodowe oraz związane z nimi rozprawy sądowe są zwykle bardzo stresujące a postępowanie mediacyjne pozwala zwykle ograniczyć ilość wizyt w sądzie do niezbędnego minimum. Niewątpliwą zaletą mediacji w sprawie rozwodowej może być także sam udział mediatora, który często pozwala spojrzeć na cały istniejący między małżonkami konflikt z innej perspektywy.
Oszczędność czasu i kosztów
Jak już zaznaczono, mediacje bardzo często pozwalają zaoszczędzić małżonkom wiele czasu i znacznie skracają całe toczące się postępowanie. Dzieje się tak, ponieważ sąd nie musi samodzielnie rozstrzygać w przedmiocie spornych kwestii, co do których małżonkowie dogadali się w trakcie mediacji. Oznacza to, że sąd nie musi przeprowadzać dowodów oraz może zawrzeć w treści wyroku ustalenia poczynione przez strony podczas mediacji. Nie można także pominąć, że skorzystanie z mediacji może prowadzić także do zmniejszenia kosztów całego postępowania, bo nie da się przecież ukryć, że każda kolejna rozprawa generuje dodatkowe koszty jak choćby koszt stawiennictwa pełnomocnika.
Budowanie lepszych relacji po rozwodzie
Niewątpliwie, ugodowe rozwiązanie pewnych kwestii związanych z rozwodem będzie rzutowało na dalsze stosunki rozwiedzionych małżonków. Ma to szczególnie duże znaczenie w przypadku par, które mają wspólne małoletnie dzieci, ponieważ w takiej sytuacji trudno będzie całkowicie zerwać ze sobą kontakt po rozwodzie i chcąc nie chcąc, ze względu na dzieci, będzie trzeba utrzymywać chociażby poprawne relacje. Z tego względu z mediacji warto skorzystać przede wszystkim wtedy, gdy w małżeństwie pojawiło się potomstwo, którego także będą dotyczyły ustalenia rodziców związane z ich rozwodem.
Czy mediacja jest obowiązkowa w sprawie rozwodowej?
Mediacja w sprawie rozwodowej jest zupełnie dobrowolna i to czy dojdzie do skutku zależy tylko i wyłącznie od woli stron. Co ważne, do mediacji można przystąpić zarówno przed rozpoczęciem postępowania przed sądem jak również w jego trakcie niemniej, nigdy nie może odbyć się ona wbrew woli małżonków.
Mediacja a interes prawny – czy warto iść z adwokatem?
Postępowanie sądowe w sprawie o rozwód niejednokrotnie związane jest z wieloma trudnymi emocjami. Z tego powodu warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, którego zadaniem będzie prowadzenie sprawy w sposób zabezpieczający interes reprezentowanego małżonka, co z kolei pozwoli w pewien sposób ograniczyć stres związany z całą sprawą. Również podczas mediacji w sprawie o rozwód warto mieć obok siebie pełnomocnika, który bez presji oceni wysuwane przez drugą stronę propozycje i doradzi jak w odpowiedni sposób zabezpieczyć swój interes.
Podsumowanie i rekomendacje
Kwestia skorzystania z możliwości jakie dają mediacje każdorazowo powinna być rozpatrzona przez rozwodzących się małżonków niemniej, z naszego doświadczenia wynika, że znaczna ilość prowadzonych mediacji kończy się pomyślnie dla stron, które osiągają porozumienie w kwestiach, które do tej pory były sporne. Wobec tego, w naszej ocenie zawsze warto zastanowić się, czy ugoda zawarta w drodze mediacji nie będzie bardziej korzystna niż często długotrwałe i stresujące postępowanie przed sądem.